Van hartritme naar visualisatie

De Effenaar in Eindhoven, vooral bekend als popzaal, maar op deze middag vooral het podium voor Nino’s interactieve installatie Heartsync, die ze maakte in samenwerking met programmeur Mark van de Korput. In de zaal verzamelt zich een groep mensen, allemaal met een hartslagsensor vastgemaakt aan hun oorlel. Nino’s werk vertaalt ieders individuele hartritme naar een visualisatie, op de vloer geprojecteerd door een enorme beamer. Na verloop van tijd, met behulp van een stem die instructies geeft, lukt het de deelnemers hun hartritme op elkaar af te stemmen. Te synchroniseren. De visualisatie is nu voor iedereen gelijk.

Nino, met jouw nieuwe mediakunst wil je laten zien dat we meer op elkaar lijken dan we soms denken. Wat bedoel je daarmee?

Nino: “Al van kleins af aan voelde ik een sterke verbinding met natuur en technologie. Een plant of een dier is óók bewust en intelligent. Als je beseft dat jij een onderdeel bent van de natuur en dat daar zoveel intelligentie in zit, dan kun je niet anders dan er goed voor zijn. Het gevoel van verbinding werd sterker door wat ik als kind meemaakte. Ik ben vanuit Georgië naar Nederland gevlucht. Daardoor was ik al vroeg bezig met mijn identiteit, en met mijn rol in de wereld. Maar wat mij vooral opviel was: eigenlijk zijn er tussen mensen onderling, en tussen mens en natuur veel meer overeenkomsten dan verschillen. Neem het voorbeeld van Heartsync. We zijn in staat ons hartritme te beïnvloeden en op elkaar aan te laten sluiten. Door dat te laten zien en voelen met zo’n installatie, wil ik mensen dat inzicht bieden. Zonder met het vingertje te wijzen of activistisch te zijn: iedereen moet voor zichzelf de keuze maken hoe hij of zij tegen de wereld aankijkt.”

Wat leverde het talentontwikkelingstraject op voor jou?

Nino: “Ik ben nu een jaar of 5 voor mezelf bezig. Het is pionieren. Er is nog geen pad uitgedacht voor wat ik maak. Er is geen standaardroute via galeries of musea en ook op juridisch vlak moet ik alles zelf uitvinden. Dan is het superfijn als je een aantal heel flexibele mensen om je heen hebt, met de juiste ervaring, die met je meedenken. Die mensen vond ik het afgelopen jaar. Via Meike (Veldhuijsen, directeur KOP, red.) kwam ik in contact met de Effenaar, en zo met projectmanager Smart Venue Stephanie van den Hurk en directeur Jos Feijen. Zij hielpen me en dachten met me mee bij best wel unieke vragen en voorwaarden. Ik vroeg bijvoorbeeld aan Jos: wanneer zouden jullie mij programmeren? En dan gaf hij daar antwoord op: bijvoorbeeld als programma in de pauze bij een show in de grote zaal. Hun advies en mening hielpen mij om meer gevoel te krijgen bij de markt en mijn mogelijkheden daarin.”  

Meike: “Nino kwam bij ons met de vraag hoe ze haar werk in de markt kan zetten. Wat zij maakt, is nieuw, een crossover. Het past niet in een bepaald hokje. Daarom is het ook zo interessant dat we juist zijn gaan samenwerken met de Effenaar. Geen usual suspect in zo’n verhaal, want een popzaal, maar wel hartstikke logisch omdat deze zaal als smart venue experimenteert met onder meer VR, AR en biofeedback. Met het netwerk van een talenthub als Jump! bereik je als maker gewoon meer. En het traject van Nino laat ook mooi zien dat we de traditionele hokjes misschien nog wel iets meer mogen loslaten.”

Meike nodigde je uit om samen met kunstenaar Mandy den Elzen en componist Nuno Silva te werken aan een multidisciplinaire installatie: Fotosynthese. Hoe ziet jouw toekomst er verder uit?  

Nino: “Ik zoek naar manieren om Heartsync verder te ontwikkelen. De samenwerking voor Fotosynthese betekende: werken met verschillende mensen en in verschillende contexten. Daardoor ben ik nog meer buiten mijn eigen bubbel gaan kijken. En dat is iets waar ik in de toekomst zeker profijt van blijf hebben. Meike bracht me daarop in contact met Marlies Leupen, die me nu helpt mijn verhaal nog scherper te vertellen. Ik moet meer geld verdienen met mijn kunst om meer kunst te maken en door te ontwikkelen. Zo simpel is het. Daarvoor kijk ik binnen, maar ook zeker buiten de kunstwereld. Dankzij dit traject ben ik geselecteerd voor het landelijke programma ‘Driving Dutch Design’, waarmee ik mijn ontwikkeling weer een stap verder kan zetten.” 

Meike: “Voor ons als stichting was en is de samenwerking met Nino ook erg leerzaam. Wij denken normaal eerder in de vorm van exposities. Maar wat Nino maakt, neigt meer naar een performance, of een optreden. Daar horen andere vragen en antwoorden bij en andere verdienmodellen. De samenwerking in Fotosynthese met Nino, Nuno, Mandy en Young Classical Masters was een succes. Dus wij onderzoeken nu ook manieren om dat verder te brengen, bijvoorbeeld in de vorm van een soort tour. Voor KOP zorgt deze samenwerking dus net zo goed voor nieuwe kansen.”

Meer over Nino Basilashvili